Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z dnia 10 maja 2023 r., znane jako General Product Safety Regulation (GPSR), wejdzie w życie 13 grudnia 2024 roku. Jego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej, zarówno nowych, jak i używanych, naprawionych czy odnowionych. Co oznacza to dla przedsiębiorców oraz, na jakie zmiany muszą się przygotować? Przeczytaj ten wpis, aby dowiedzieć się więcej!

Spis treści:

1. Rozporządzenie General Product Safety Regulation – co zawierają nowe przepisy?
2. Najważniejsze zmiany wprowadzone przez GPSR
3. Jakich produktów dotyczy rozporządzenie GPSR?
4. Jakich produktów GPSR nie obejmuje?
5. Obowiązki e-sklepów w związku z GPSR

Rozporządzenie General Product Safety Regulation – co zawierają nowe przepisy?

Dotychczasowe przepisy dotyczące ogólnego bezpieczeństwa produktów, uregulowane w dyrektywie 2001/95/WE przyjętej w 2001 roku oraz w polskiej ustawie z 2003 roku, okazały się niewystarczające wobec rozwoju nowych technologii i dynamicznego wzrostu sprzedaży internetowej. W odpowiedzi na te zmiany Unia Europejska uchwaliła rozporządzenie 2023/988 Parlamentu Europejskiego i Rady, znane jako General Product Safety Regulation (GPSR). Nowe przepisy, które zaczną obowiązywać od 13 grudnia br., wprowadzają liczne wymagania. Dotyczą one m.in. przygotowywania dokumentacji technicznej i instrukcji obsługi, przechowywania informacji o produktach, obowiązkowego informowania o ich cechach oraz podejmowania działań w przypadku wypadków związanych z ich użytkowaniem. GPSR ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa produktów na rynku unijnym, uwzględniając nowe wyzwania związane z technologią i e-commerce.

Najważniejsze zmiany wprowadzone przez GPSR

Rozporządzenie General Product Safety Regulation (GPSR), które zacznie obowiązywać od 13 grudnia 2024 roku, wprowadza kompleksowe zmiany dotyczące bezpieczeństwa produktów na rynku Unii Europejskiej. Nowe przepisy nakładają szereg obowiązków na uczestników łańcucha dostaw, takich jak producenci, importerzy, dystrybutorzy, a także platformy internetowe. Mają one na celu dostosowanie regulacji do wyzwań związanych z rozwojem technologii i sprzedażą online.

Obowiązki dla uczestników łańcucha dostaw:

• Producenci:
  • Zobowiązani są do projektowania, testowania i oznakowania produktów zgodnie z wymogami GPSR.
  • Muszą prowadzić szczegółową dokumentację techniczną oraz rejestr zgłoszeń od klientów, umożliwiających monitorowanie bezpieczeństwa produktów.
• Importerzy:
  • Odpowiadają za sprawdzenie, czy produkty wprowadzane na rynek UE spełniają wymogi bezpieczeństwa oraz są odpowiednio oznakowane.
  • Mają obowiązek przechowywania dokumentacji technicznej przez okres 10 lat od wprowadzenia produktu na rynek.
• Dystrybutorzy:
  • Są zobowiązani do weryfikacji zgodności produktów z wymogami dotyczącymi oznakowania oraz upewnienia się, że zawierają one niezbędne instrukcje i informacje o bezpieczeństwie.

Kluczowe zmiany wprowadzone przez GPSR:

• Rozszerzona odpowiedzialność platform internetowych:
  • Platformy sprzedażowe będą musiały aktywnie monitorować bezpieczeństwo oferowanych produktów, usuwać z oferty niebezpieczne towary oraz współpracować z organami nadzoru rynku.
• Obowiązek wyznaczenia osoby odpowiedzialnej za produkt:
  • Każdy produkt wprowadzany na rynek UE musi mieć przypisaną osobę odpowiedzialną za jego zgodność z przepisami GPSR. Dotyczy to w szczególności produktów importowanych spoza Unii Europejskiej.
• Szybsze wycofywanie niebezpiecznych produktów:
  • Rozporządzenie wprowadza nowe procedury dotyczące wycofywania produktów z rynku. Przedsiębiorcy będą zobligowani do posiadania planu działania w przypadku wykrycia niezgodności lub zagrożenia związanego z produktem.
• Obowiązkowa rejestracja wybranych produktów:
  • Niektóre grupy produktów będą musiały zostać zarejestrowane w unijnym systemie Safety Gate, co umożliwi organom nadzoru rynku szybki dostęp do informacji o potencjalnych zagrożeniach.
• Kary finansowe za naruszenia:
  • GPSR przewiduje sankcje finansowe za nieprzestrzeganie przepisów. Państwa członkowskie są zobowiązane do wprowadzenia skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar.

Rozporządzenie GPSR wprowadza nową jakość w kwestii bezpieczeństwa produktów, dostosowując regulacje do współczesnych realiów rynkowych. Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność implementacji nowych procedur oraz wzmocnienia nadzoru nad oferowanymi produktami, co ma na celu zapewnienie wyższego poziomu ochrony konsumentów w całej Unii Europejskiej.

Jakich produktów dotyczy rozporządzenie GPSR?

Rozporządzenie 2023/988 (GPSR) obejmuje produkty konsumenckie, czyli te przeznaczone do użytku przez konsumentów lub takie, które konsumenci mogą używać w przewidywalnych warunkach. W praktyce dotyczy to szerokiej gamy towarów, bez ograniczenia do zamkniętego katalogu. Przykładami mogą być: zabawki, urządzenia elektroniczne, kosmetyki, wózki dziecięce, produkty dla dzieci i niemowląt, rowery, produkty budowlane, meble i artykuły dekoracyjne, drabiny i podesty, obuwie oraz nieelektryczny sprzęt sportowy. W zakres regulacji wchodzą więc różnorodne produkty codziennego użytku, które muszą spełniać standardy bezpieczeństwa określone przez GPSR.

Jakich produktów GPSR nie obejmuje?

Unijny prawodawca wyłączył spod stosowania rozporządzenia GPSR określone grupy produktów. Wśród nich znajdują się:

• leki stosowane w medycynie ludzkiej i weterynaryjnej,
• żywność i pasze,
• żywe rośliny, zwierzęta oraz organizmy i mikroorganizmy zmodyfikowane genetycznie,
• produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego oraz ich pochodne,
• środki ochrony roślin,
• sprzęt transportowy obsługiwany wyłącznie przez usługodawców w ramach świadczonej usługi i niedostępny do samodzielnej obsługi przez konsumentów,
• statki powietrzne,
• antyki,
• produkty wymagające naprawy lub odnowienia, pod warunkiem że są oznaczone jako wymagające takich działań przed użyciem.

Te kategorie produktów zostały wyłączone, ponieważ podlegają innym, bardziej specyficznym regulacjom lub nie wpisują się w główny zakres rozporządzenia.

Obowiązki e-sklepów w związku z GPSR

Rozporządzenie GPSR obejmuje produkty nowe, używane, naprawione oraz odnowione i będzie obowiązywać w całej Unii Europejskiej. Dotyczy wszystkich produktów wprowadzonych do obrotu na terenie UE po 13 grudnia 2024 roku, niezależnie od platformy sprzedażowej, na której są oferowane.

Zgodnie z nowymi przepisami, od wskazanej daty każdy sprzedawca będzie zobowiązany do zamieszczenia w ofertach:

• Imię i nazwisko lub nazwę firmy producenta.
• Zarejestrowaną nazwę handlową lub znak towarowy producenta.
• Adres pocztowy producenta.
• Adres e-mail umożliwiający kontakt z producentem.

Jeśli producent pochodzi spoza Unii Europejskiej, należy:

• Wskazać osobę lub podmiot odpowiedzialny za produkt na terenie UE.

Wprowadzenie tych zmian jest wynikiem wymogów unijnych, które mają na celu poprawę ochrony konsumentów i zwiększenie przejrzystości w obrocie produktami. Sprzedawcy powinni dostosować swoje oferty do nowych regulacji, aby prowadzić działalność zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi na terenie UE.